Tekenen zonder stigmatiserende beelden

Als je gaat tekenen in je werk wil je beelden neerzetten die iedereen herkent. Dat creëert duidelijkheid. Maar wat je niet wilt, is stigmatiserende beelden maken. Uit onderzoek van Danielle Arets van Fontys blijkt dat onze taal zich ontwikkelt en we ons steeds minder stigmatiserend uitlaten (bijvoorbeeld over mensen met armoede problematiek en daklozen) maar onze beelden achterblijven. Uit onderzoek bleek dat in nieuws artikelen over daklozen steeds dezelfde afbeelding van een man op het bankje terugkomt. Dit klopt echter niet met de werkelijkheid.  

Voor de G40 (40 middelgrote gemeentes) en Platform31 mocht ik een visueel verslag maken van een bijeenkomst over houding, beeldvorming en taalgebruik bij armoede en schulden. Dat triggered wel mijn gedachtes over hoe ik stigma probeer te verminderen in mijn illustraties, praatplaten en visuele verslagen. Hierbij mij tips, maar ik ben ook ontzettend benieuwd naar hoe jij dat doet in taal en beeld. Welk advies heb jij? Mail me dan vooral.

Speel met vooroordelen en draai de rollen om

Wees bewust van stereotype beelden en vermijd ze. Bijvoorbeeld, vermijd het gebruik van overdreven kenmerken die bepaalde groepen mensen negatief kunnen stereotyperen. Nog beter: als je je bewust bent van de stereotypering, draai de rollen dan juist om. Zet de oudere man met de dikke buik en baard in als hulpverlener en de frisse jongere als de dakloze.

Breng diversiteit aan in de beelden

Zorg ervoor dat je tekeningen een diverse groep mensen vertegenwoordigen, inclusief verschillende etniciteiten, leeftijden, geslachten, lichaamstypen en fysieke mogelijkheden. Let op de variëteit aan lichaamstypen en maten en gebruik een diversiteit aan kleding.

Diversiteit in expressie of activiteit

Als je een situatie wilt visualiseren, bedenk dan wat de meest stigmatiserende situatie en draai de rollen dan eens om. Een man die zorgt voor een ander of een vrouw die een klus in huis fixt.

Verbeeld ook vooral de gewenste situatie 

Als je juist de gewenste situatie visualiseert geef je kracht aan de getekende doelgroep. Je empowered ze. Je laat een dakloze zien die weer grip krijgt op het leven door een baan te zoeken of iemand die de rekeningen niet kan betalen juist weer inzicht en grip krijgt op wat binnen komt. Laat de kracht van je pen spreken en draai het om. 

Vraag het je doelgroep/klant

Als je input wilt of twijfels hebt, vraag dan om feedback, vooral van mensen die behoren tot de gemeenschappen die je tekent. Dit kan je helpen eventuele blinde vlekken te identificeren en verbeteringen aan te brengen. Of betrek iemand uit de doelgroep actief bij het maken van de beelden of schuif de opdracht door aan iemand uit de doelgroep.